Het is de 25ste verjaardag van het Tiananmenprotest, helaas best bekend om zijn bloedige einde toen de communistische partij genoeg had van de vraag om democratie en gewapende militairen inzette tegen zo goed als ongewapende studenten. Acht dingen die je moet weten.*
In Hongkong hebben tienduizenden mensen de doden van het Tiananmenplein herdacht. Op het plein in Peking waar exact 25 jaar geleden het studentenprotest bloedig neergeslagen werd, viel vandaag vooral de indrukwekkende politiemacht op. “De autoriteiten hebben er alles aan gedaan om deze verjaardag niet te doen plaatsvinden”, stelt correspondent Stefan Blommaert in Peking.**
[1989] De eerste keer dat ik het plein betrad, was ik zwaar onder de indruk. De massa demonstranten oogde onoverzichtelijk. Ik herkende ook de sfeer die ik niet lang daarvoor had meegemaakt tijdens de hoogdagen van de glasnost in de Sovjet-Unie: het enthousiasme, de publieke discussies, de drang naar vernieuwing, de afkeer van de gevestigde macht. De hitte op het plein overdag was ondraaglijk. Vrijwilligers kwamen rond met water. Hulpposten moesten ontelbare ziek geworden demonstranten opvangen. Er was intussen een hongerstaking begonnen om de eisen kracht bij te zetten, het maakte de situatie er niet makkelijker op. Het contact dat ik had met de weinige studenten die Engels spraken, was soms emotioneel. Als westers journalist werd ik op handen gedragen. Iemand noemde me een held, omdat ik van zo ver kwam. Ze wisten toen nog niet dat zíj de helden waren.***
Denkt u dat het bloedbad zich kan herhalen?
Catherine Vuylsteke: “Niet echt. Het conflict speelt zich momenteel eerder af op het internet. De relatie tussen de overheid en de burgers moet je zien als een kat- en muisspel, als Tom & Jerry. Tom wordt slimmer in bijvoorbeeld het verder uitbreiden van de hele censuurmachine, maar Jerry wordt ook slimmer in het ontwijken ervan. De ontevredenheid blijft zeer reëel. Buitensporige repressie houdt protest niet af. Integendeel, de kans op gewelddadige uitbarstingen wordt groter. Kijk maar naar de aanslag op de markt in Urumqi twee weken geleden. 39 doden, dat zagen we in geen jaren.” ****
Bronnen:
* newsmonkey: 25 jaar na het Tiananmendrama: 8 dingen die je moet weten
** deredactie.be: Hongkong herdenkt Tiananmen, Peking hult zich in stilzwijgen
*** deredactie.be: For the sake of nostalgia
**** Knack: ‘De hoop op politieke verandering stierf op het Tiananmenplein, sindsdien is er een veilige zucht naar materieel gewin‘
Blauwkruikje 