Wij zijn de klei, door u gevormd, wij zijn het werk van uw handen – Jesaja 64, 7

IMG_1137-001

Dieven van vuur – Ivo Victoria****

17142_vdh9789085423935Het is bizar hoe snel de jaren zijn vergleden, de jaren die volgden op die nachten, het startschot waarop ik zolang had gewacht, en daarna was het rennen, doorgaan, niet omkijken, terwijl de tijd onopvallend rondscharrelde, als een kip pikkend in de grond. Tikketittok, tikkettitak. Het leven werd  een ritme, een verslavende elpee met liedjes die ik zo goed kende dat het leek alsof ik ze zelf geschreven had. Dezer dagen valt er niks meer te verzinnen. Ik lijk alle melodieën al te kennen, al veel te lang, als vrienden, mijn allerbeste vrienden van vroeger. Die zie ik ook nooit meer; dat zijn de echte. blz.282  

Zo vangt het Xde en laatste hoofdstuk van de nieuwste roman Dieven van vuur (De Bezige Bij, A’dam, 2014) van Ivo Victoria aan. De protagonist een late dertiger, gehuwd met Anna, twee kinderen en wonende in Amsterdam, wordt luisterend naar de elpee On This Night – Archie Shepp terug in zijn verleden geslingerd d.i. de Antwerpse scene op ’t Zuid in het midden van de jaren negentig net voor kerst:

Ik kon het allemaal zien. Die ochtend, de ochtend van de verdelger (n.v.d.r. er diende een wespennest verdelgd  in huize Victoria in A’dam). Buiten droegen de wespen nietsvermoednd het gif hun nest in. Binnen nam de muziek van OnThis Night bezit van de kamer, gleed door de gang de keuken in, stak door naar de trappenhal, en verspreidde zich zo trede voor trede verder omhoog en omlaag totdat het hele huis leek te zingen. blz 11

De jazzelpee die hij beluistert is één van de 2000 platen die ze met drieën Jelle, Bennie en hijzelf in die tijd, gedurende vier nachten, uit een leegstaand dakappartement van een uitgebrand appartementsgebouw aan de Plantin en Moretuslei hebben buit gemaakt samen met een blauw mapje brieven van Josée De Cuyper aan DJ Clive Davis van de destijds populaire stadsradio Annick.  De protagonist besluit om na twintig jaar het appartement in Antwerpen terug op te zoeken. Residentie Ring werd gerenoveerd en heet nu het Arass Aparthotel. Appartement 115 bus 7 is er nog. Hij logeert er en feiten en fictie vermengen zich tot een wonderbaarlijk geïmproviseerd verhaal  dat zich langs verschillende lijnen ritmisch voortbeweegt: de drie op ’t Zuid in de negentiger jaren, Josée De Cuyper & DJ Clive Davis (n.a.v de blauwe map met brieven), het oude dametje van de Rolwagenstraat, de ik-verteller en zijn vrouw Anna in Amsterdam. Net voor hij op het einde van de roman het appartement weer verlaat om met de trein terug naar Amsterdam te reizen, Valt het hem niet zwaar te zien. blz 290 als in een droom, een hallucinatie:

De auto van Bennie die remt. De lift die op en neer gaat, steeds sneller, hij wil het gebouw ontvluchten, steeds sneller, hij wil het gebouw ontvluchten, de lucht in, maar bereikt de gewenste snelheid niet. En ik zie mezelf, en Jelle. We smijten plastic bakken vol vuur die vreemd genoeg niet smelten, in de kofferbak van de Peugeot en Bennie zegt niks, hij zit onbeweeglijk – een mummie met de ogen wijd en de vuisten om het stuur geklemd. Jelle en ik willen meer, gaan weer naar boven, slaan de hitte van ons af als stof, gaan opnieuw de kamer in en ik schrap de vlammen uit de kasten als vederlicht goud en ik geef ze door aan Jelle, die lacht, oorverdovende holle klanken, en ik schep en hij vult die bakken met vuur tot al die kasten leeg zijn en de kamer plots koel en droog is geworden. blz 291

Dieven van vuur is een roman die een erg precies beeld weet op te hangen van de hippe generatie in de negentiger jaren op ’t Zuid in Antwerpen, in de hoogdagen van dEUS met frontman Tom Barman. De vlotte vertelstijl maakt dat het boek aangenaam wegleest. De verschillende verhaallijnen spelen zoals in de jazz -zigzaggend in de tijd – in op elkaar wanneer Archie Shepp’s On This Night de ik-verteller twintig jaar later in een melancholisch-nostalgische mood terugvoert naar de stad en de nachten waarin hét allemaal gebeurde. Immers ‘Jazz gaat over zijn, in plaats van bestaan omdat geen enkel moment ooit weer kan keren.’ 

Riga, culturele hoofdstad van Europa 2014, schenkt kerstboom aan Brussel

foto: Marc Baert – HLN

Sinds vorige donderdag prijkt op de Grote Markt van Brussel – voor de tweede maal op rij sedert de petitie van 2012 – een traditionele kerstboom. Riga, dit jaar Culturele hoofdstad van Europa, schonk Brussel een 40-jaar oude spar uit de Letlandse bossen.

Memories, een concert vol herinneringen – Het Elewijts Bachkoor*****

scannen0002Dit weekend concerteert het Elewijts Bachkoor in samenwerking met het jeugdkoor De bachanten  en het saxofoonkwartet Quatre Quart in de O.- L.- Vrouw van Goede Bijstandkerk in Zemst (Hofstade). Het concert staat in het teken van de vrede, naar aanleiding van de herdenking van de eerste wereldoorlog. Op het programma staan o.a. werken van F. Mendelssohn Aus tiefer Noth schrei ich zu Dir, R. Farrant Call to remembrance, Karl Jenkins The Armed Man (A Mass For Peace). 

Hofstade – Zaterdagavond 22 november 2014 – Het concert groeide mede door de pianobegeleiding van Derek De Blauwe en onder de algemene leiding van Heidi Jacobs uit tot een memorabele avond. Heidi Jacobs nam vorig jaar het initiatief om jongeren bij het Elewijts Bachkoor, dat binnenkort zijn 50-jarig bestaan viert, te betrekken. Zij namen, in  rood-zwarte klaprooskleuren en onder de deskundige leiding van dirigente Celine Van Looveren het eerste deel van het concert voor hun rekening met werk van o.a. Jan Coeck en Kurt Bikkembergs. Het Bachkoor vervolgde met Call to remembrance (R. Ferrant) en La Nuit (J.-PH. Rameau) waarna het saxofoonkwartet Premier Quatuor op 53 bracht, gevolgd door het koor met Aus tiefer Noth Schrei ich zu dir (Mendelssohn), Pie Jesu (J. De Jong), de spiritual I’ve got peace like a river (H.O. Millsby) en Lied van de mens (H. Oosterhuis). Het saxofoonorkest reisde met P. Itturalde vervolgens van Lissabon naar Marokko en Algiers met het swingende Memorias. Bijzonder mooi werd het einde met K. Jenkins ‘ The Armed  Man (A mass for Peace) en de stemmige afsluiter van de Noor F. Fjellheim Winter’s Night.

 

Meer info: www.elewijtsbachkoor.be

Biodiversiteit: het leven op aarde aan het infuus? – prof. dr. Hans Van Dyck – VAM*****

Het leven op onze planeet doet zich voor in een indrukwekkende verscheidenheid. Variatie blijkt troef. Dat wordt helder weergegeven in het jonge, maar populaire woord ‘biodiversiteit’. Maar het leven op Aarde blijkt in slechte papieren te zitten. Het succes van onze eigen soort Homo sapiens vertaalt zich in verlies voor vele andere soorten. Andere soorten reizen met de mens mee en zorgen voor hinder wanneer ze voet aan wal krijgen buiten hun natuurlijk leefgebied. Wetenschappelijke analyses schetsen een somber beeld voor flora en fauna. Klimaatverandering zorgt voor extra druk op de spreekwoordelijke ketel. Vele soorten en levensgemeenschappen zijn al verdwenen, of op weg dat te doen.

Hoe erg is dat? Hoe afhankelijk zijn wij van al die biologische rijkdommen? Moeder Natuur is toch onuitputtelijk en vindt altijd weer nieuwe oplossingen, toch? De jongste jaren groeiden onze inzichten over de natuur als enorm dienstencentrum voor onze landbouw, industrie, wetenschap, en niet in het minst onze fysieke en mentale gezondheid. Natuur blijkt dan plots meer met economie te maken dan vaak wordt gedacht.
Tijdens deze voordracht wordt een balans opgemaakt van het leven zoals het echt is: biodiversiteit. We gaan in op de problemen en bieden perspectieven voor nieuwe omgangsvormen met het leven waarvan we zelf deel uit maken.

Hans Van Dyck, bekend van o.a. radio1-praatjescolumns in MO*en artikels in De Standaard Wetenschap, beklemtoonde in zijn uiteenzetting de grote noodzaak van biodiversiteit op onze planeet. Een wake-up call aan ieder die met Moeder Natuur begaan is. Onze menselijke activiteit heeft een enorme impact op het leven op aarde en is verantwoordelijk voor het uitsterven, het verdwijnen van soorten en populaties. Te vaak springen we onverschillig om met – door ons niet altijd op te merken – diversiteit en het belang ervan. Een boeiende voordracht, die beslist wat langer had mogen duren dan een klein anderhalf uurtje. Dat had zeker te maken met de prachtige visuele content van de presentatie en de vertelstijl van de spreker. 

hans_van_dyckHans Van Dyck (°1970) is gewoon hoogleraar gedragsbiologie aan de Universiteit van Louvain-la-Neuve (UCL). Hij leidt daar de onderzoeksgroep gedragsecologie en natuurbehoud en tracht vooral te begrijpen waarom sommige soorten succesvol zijn in een landschap op mensenmaat, terwijl vele andere soorten uitgerekend in nesten zitten. Hij doceert o.a. gedragsecologie, landschapsecologie, entomologie (leer van de insecten) en natuurbeheer en is momenteel ook hoofd van de opleiding biologie aan deze universiteit. Hij is vaak spreker op wetenschappelijke bijeenkomsten in binnen- en buitenland, maar treedt ook regelmatig op voor het brede publiek en in de media. [bron: Marc Declercq – VAM-bestuur] 

De Lipsewandeling in Haacht (Tildonk) – Recreational walking route | RouteYou

De Lipsewandeling in Haacht (Tildonk) – Recreational walking route | RouteYou.

Niet dat ik per se bij oorlogsherinneringen wil blijven hangen maar doen alsof het allemaal geen feit geweest is, is evenmin een optie. Al is deze laatste houding dezer dagen amper mogelijk. Niet alleen in de Westhoek ook in eigen streek, Vlaams-Brabant, had de bevolking met een onverbiddellijke en meedogenloze agressor te maken die in snel tempo wou oprukken naar Frankrijk. Mijn grootouders – eveneens hier geboren en getogen – waren bij de inval op 4 augustus 1914 twaalfjarigen, net van school af. Zo ging dat in die dagen. Vandaag krijg ik de kans om precies te weten hoe in deze streek militairen en burgerbevolking de inval probeerden af te weren, zich probeerden te verdedigen. Daarom trok ik op 11 november naar Tildonk, deelgemeente van Haacht. De bovenstaande wandeling voert langs verschillende herdenkingsplekken van zowel WO I als WO II. Aan het kanaal Leuven-Dijle werd flink strijd geleverd. Na de wandeling bezocht ik het Belevingscentrum ’14 -’18 in het ursulinenklooster – Engelenburcht – aan de Kruineikestraat 5 en ontdekte hoe hier op interactieve manier historische personen, levensverhalen, anekdotes je getuige maken van de gebeurtenissen in die dagen, in onze streek en in ons land. Het is een prachtig informatiecentrum, afgestemd op groot en klein, in een site die bijzonder veel te lijden kreeg onder de bezetting.

Soldaat 1914 – Charles Ducal

IMG_0887-001Soldaat 1914

De hamer van de taal heeft zijn schedel gekraakt
en alle kamers ingenomen. Het is nog zijn hoofd,
maar wordt nu bewoond door iets groters.

In de keuken wordt proviand klaargemaakt
voor zijn aandeel in armen en benen.
In de woonkamer schept het dagblad het kwaad.

Zo wordt de wil langzaam losgepraat
van have en goed en ingesnoerd
in het uniform van de plicht.

Een oeroud instinct wordt uit de mottenzak
boven gehaald en gelucht. Er zitten gaten in,
allicht van angst, maar die kunnen gedicht.

Hoofdletters vullen ze in,
geven de dood zijn onsterfelijke zin.

Zijn dood, niettemin.


Charles Ducal - 4 augustus 2014
Dichter des Vaderlands

Charles Ducal brengt in zijn gedicht hulde aan de soldaat anno 1914 die in volle oorlogspropaganda naar het front wordt gestuurd, de dood tegemoet.

foto: fp – Deutscher Studentenfriedhof – Langemark (B)

%d bloggers liken dit: