Robotchirurgie: synergie tussen mens en machine.
Computers zijn in onze moderne samenleving overal aanwezig. In de geneeskunde is dat niet anders. Zij steunen de diagnose van ziektes, helpen bij de voorbereiding en de planning van operaties en sturen zelfs robots aan die de chirurg daarbij helpen. De nieuwe technologische ontwikkelingen zijn gericht op een verbetering van de kwaliteit van de geneeskunde. Professor Vander Sloten beklemtoont dat het hier gaat om een samenwerking tussen mens en machine en geenszins om een vervanging van de mens door de machine.
Na een korte uiteenzetting over het aantal mogelijkheden van computergestuurde robots in de geneeskunde bv. technologie voor thuiszorg, kinesitherapie, medische beeldvorming enz. gaat het over de werktuigen in de chirurgie voor moeilijk, gevaarlijk en repetitief werk. Want de bekende kijkoperatie is voor de chirurg niet zo eenvoudig als wordt gedacht.
Zo is het da Vinci Surgical System een chirurgisch robotica systeem gemaakt door het Amerikaanse bedrijf Intuitive Surgical. Goedgekeurd door de Food and Drug Administration (FDA) in 2000, ontworpen om complexe operaties te vergemakkelijken met behulp van een minimaal invasieve benadering, en het wordt bestuurd door een chirurg uit een console. Het systeem wordt vaak gebruikt voor prostatectomies, en in toenemende mate voor hartklep reparatie en gynaecologische chirurgische procedures. Volgens de fabrikant, is het da Vinci-systeem “da Vinci” genoemd omdat een deel van Leonardo da Vinci’s “studie van de menselijke anatomie uiteindelijk geleid heeft tot het ontwerp van de eerste bekende robot in de geschiedenis.”
Een filmpje toont hoe een prostatectomie (UZ Leuven) verloopt met een da Vinci-robot.
De toepassing van robots in het operatiekwartier, geeft de chirurg dus nieuwe mogelijkheden om betere chirurgie uit te voeren. Ook de veiligheid van de patiënt vaart er wel bij. Robots helpen bij een zeer nauwkeurige plaatsing van de componenten van heup- of knieprothesen en laten microchirurgische benaderingen toe bij urologische en cardiale interventies.
Professor Vander Sloten besluit met de waarschuwing dat aan dit alles wel een prijskaartje hangt. Alleen wanneer duidelijk bewezen kan worden, aan de hand van klinische studies, dat deze nieuwe technologieën ook daadwerkelijk een verbetering opleveren zullen zij een vaste plaats verwerven in onze moderne geneeskunde. Het gaat om de toegevoegde waarde van de medische technologie die in opmars is voor een betere ‘evidence based medicine’ vs. een ‘eminence based medicine’. Een partnership tussen arts/chirurg en de biomechanica – ingenieur zijn hierbij wenselijk.
Met deze evenwichtige uiteenzetting werd een wereld van mogelijkheden in de chirurgie en de gezondheidszorg duidelijk gemaakt op een uiterst vlotte en deskundige manier.
Jos Vander Sloten (1962) behaalde zijn Ph D Mechanical Engineering – Biomechanics aan de KU Leuven.Hij is voorzitter van het Leuvens Centrum voor Medische Technologie en hoofd van de Divisie Biomechanica, computergestuurde engineering in de chirurgie aan de KU Leuven.Hij zetelt in de beheerraad van de firma Materialise