Nu de overheid de burger op de fiets wil krijgen voor het woon-werkverkeer en er in de media veel te doen is over het fietsbeleid van dit land, wil ik hierover toch ook even een logje plegen naar aanleiding van het artikel in Knack van deze week ‘Waarom het aantal fietsongevallen blijft pieken’. Fietsen zou in dit land nog altijd 23 keer gevaarlijker zijn als autorijden, een vaststelling die door het Belgisch Instituut voor Verkeersveiligheid (BIVV) wordt bevestigd. In Vlaanderen steeg het aantal geregistreerde fietsongevallen met 2 procent, in Brussel zelfs met 19 procent. Het risico op een ongeval neemt zelfs toe met het klimmen van de leeftijd van de fietser. Zo loopt een fietsende 65-plusser bijna 100 keer meer risico (ojee!) dan een 65-plusser in de auto.
Met slechts een derde van de fietspaden die voldoen aan de norm, is deze vaststelling zeer begrijpelijk. De aangenaamste en veiligste fietspaden zijn degene die gescheiden zijn van het autoverkeer. De aanbeveling van het BIVV ter zake, vertaalt zich in het beleid van de Vlaamse mobiliteitsminister maar de woordvoerder van de Fietsersbond vindt echter dat de fietsers nog te veel bijzaak zijn. De auto blijft de grote slokop als het om infrastructuurinvesteringen gaat. De man heeft een punt!
Ons, de 65-plussers, wordt de zwartepeter toegeschoven: onze afnemende rijvaardigheid zou de oorzaak zijn van de vele calamiteiten. Dat durf ik nu precies betwijfelen. Wij, de Veilige Vedetten van het Woensdag Fietsdagpeloton, doen de dingen een tikkeltje trager, nemen minder risico’s, kiezen voor autovrije of –luwe fietsomgevingen en maken daarvoor graag een ommetje, dragen fietshelm en fluohesje, racen niet. En al kocht ik bijvoorbeeld onlangs een elektrische vouwfiets, ik fiets meestal zonder ‘assist’. Alleen bij stevige windkracht en op steile hellingen schakel ik die hulp even in.
Ik heb sommige fietsers echter al ongelooflijk gevaarlijke maneuvers zien uithalen bij verkeerslichten. Het wat langer moeten wachten bij de oversteekplaats waar de auto nog steeds alle voorrang krijgt, is sommigen een ernstig risico waard. Fietsen over zebrapaden in plaats van fiets aan de hand over te stappen; voorrangsregels niet kennen en maar doorrijden of niet te onderschatten: de nalatigheid van de overheid die, op al meermaals gesignaleerde gevaarlijke punten, geen veiliger verkeerstoestand inricht. En het moet gezegd, een behoorlijk deel van de fietspaden is nog steeds om er je nek op te breken bijvoorbeeld doordat je fietsband tussen de klinkers van het fietspad terechtkomt of losliggende tegels je doen wegroetsjen of de asfaltstrook waarop je moet fietsen een kaas met gaten is of nog erger een tweebaansfietspad eigenlijk de breedte heeft van een éénbaansfietspad en je dus nauwelijks elkaar kunt passeren en op de langslopende drukke verkeersweg gaan rijden geen optie is. Hoffelijkheid in het laten voorgaan van de tegenligger is dan de enige fijne oplossing maar wat als er vele tegenliggers zijn? Ik zag al pijnlijke ongevallen gebeuren, gelukkig slechts met schramschade. Fietsers knikken elkaar dan begrijpend toe bij dergelijke ongelukken omdat ze weten dat het gaat om de gebrekkige infrastructuur van het betreffende slecht onderhouden fietspad.
Ik hoef niet meer naar het werk maar gebruik zo vaak mogelijk de fiets. Smartphone of gps behoren niet tot mijn fietstools. Mijn traject zit meestal in mijn hoofd, of is als een lange knooppuntenlijst aangebracht op mijn fietsframe (cfr. Frank Deboosere). Ik laat me daarbij graag verrassen door trage, stille, landelijke wegen en waan me dan – zeker met de huidige zomerse temperaturen – met vakantie in het zuiden.
Ben optimistisch ook, want de toekomst wordt er voor fietsend België vast beter op: stijgende ongevalsstatistieken zouden er immers ook kunnen op wijzen dat er meer gefietst wordt. Meer fietsers vragen om betere en veiligere infrastructuur. Internationaal onderzoek toont aan dat het risico op ongevallen afneemt naarmate het fietsverkeer toeneemt. Dat is het zogenaamde safety by numbers-effect of de impact van het aantal fietsers op het beleid.
Blauwkruikje 
Defensief rijden is inderdaad de enige oplossing, zolang de overheid geen veilige fietspaden wil voorzien, diezelfde overheid een aantal ambigue verkeersregels blijft handhaven en veel mensen er blijven vanuit gaan dat een weg dient voor auto’s..
Het enige element in je discours waar ik het niet helemaal mee eens ben is de helmdracht. Ik ben er zeker van dat die in jouw geval je veiligheid verhoogt, maar wetenschappelijk onderzoek heeft al enkele keren aangetoond dat wanneer je een fietser een helm opzet, ze zich roekelozer gaan gedragen.
LikeGeliked door 1 persoon