Het UDLL-publiek mocht vandaag luisteren naar het meeslepende, en bij wijlen de sterk aangrijpende en ontroerende verhalen van Alain Remue over zijn zeer complexe en gedreven zoektochten naar vermiste personen.
Hij waarschuwde bij het begin van de lezing voor shockerende verhalen en beelden maar stelde dat mogelijke persoonlijke herkenning van feiten zeker niet in zijn bedoeling ligt. Wanneer hij namen en feiten noemt is het altijd met medeweten van betrokkenen en met de grootste betrokkenheid en het grootste respect voor het leed dat in de genoemde gevallen de families treft.
De Cel Vermiste Personen, tot 2001 de Nationale Cel Verdwijningen genoemd, is een onderdeel van de Belgische federale politie en staat onder leiding van Alain Remue. Als ‘founding father’ van de Cel Vermiste Personen nam hij ons mee in het verhaal over bekende en minder bekende zaken. Over hoe de Cel te werk gaat wanneer uw buurman of een familielid plots vermist blijkt te zijn. Over welke middelen allemaal ingezet worden bij een zoektocht. De Cel Vermiste Personen houdt zich bezig met de opsporing van en het onderzoek naar onrustwekkende vermissingen en alle vermissingen van minderjarigen. De Cel is opgericht en in werking getreden tijdens de zaak Dutroux. In de beginperiode was er veel negatieve commentaar op de politie als geheel, omdat men vier van de zes slachtoffers van Marc Dutroux niet levend terugvond. De kritiek na de zaak Dutroux op de politie stond in schril contrast met de lof die de Belgische politie in het algemeen en de Cel in het bijzonder kreeg na de vondst van de lichamen van Nathalie Mahy en Stacy Lemmens. Dit omdat er ruim twee weken bijna onafgebroken was gezocht naar de meisjes en zelfs herhaaldelijk is gezocht op plaatsen waar eerder niets gevonden was.
“Er is één ding erger dan de dood van een kind, dat is het niet weten. Het is nog beter dat je kan rouwen, dan dat je niet weet wat er met je kind gebeurd is. Het niet weten is een gruwel.” – Zeg nooit, nooit- 2010 – A. Remue & W. de Bock
De Cel Vermiste Personen wordt dikwijls verward met Child Focus, opgericht in maart 1998 in een samenwerking tussen de Belgische overheid en de Koning Boudewijnstichting. Het verschil is dat de Cel een politiedienst is “met alle bevoegdheden, verantwoordelijkheden en middelen die daarmee samengaan”. Child Focus is een stichting van openbaar nut die deels door de overheid (via de Nationale Loterij) en deels door privésponsors wordt gefinancierd.
Tussen de oprichting van de Cel in september 1995 en vandaag, werden er 30.574 dossiers door de Cel behandeld. Hiervan werden er 29.795 afgesloten, wat duidt op het terugvinden van de vermiste personen. Hiervan werden 26.179 personen levend teruggevonden terwijl 3.616 personen overleden waren. Sinds 1995 werden er dus 779 vermisten niet teruggevonden. Hoewel gevallen als de zaak Dutroux, de zaak Ronald Janssen, de verdwijning van Nathalie Mahy en Stacy Lemmens en de verdwijning van Madeleine McCann veel publiciteit genereren, is er slechts in minder dan één procent van de gevallen sprake van een crimineel feit.
De oprichting van de Cel Vermiste Personen heeft een aantal positieve gevolgen gehad, namelijk:
ten eerste, gezorgd voor een mentaliteitswijziging bij de Belgische politie. Nu wordt er bij een verdwijning sneller actie ondernomen, omdat men zich ervan bewust is geworden dat de eerste vierentwintig uur cruciaal zijn;
ten tweede, zorgde de oprichting van de Cel voor een centralisatie van expertise en informatie betreffende verdwijningen in één onderdeel binnen de politieorganisatie. Alle verdwijningszaken worden nu door één dienst bekeken, in plaats van door de aparte lokale politiediensten, waardoor men eerder overeenkomsten tussen verschillende verdwijningszaken zal opmerken;
ten derde, kan er door de centralisatie van de verdwijningszaken sneller en eenvoudiger een beroep worden gedaan op ondersteunende politiediensten, zoals luchtsteun en hulp van het Disaster Victim Identification-team;
ten slotte kent het onderzoek naar verdwijningen nu ook een sterkere internationale dimensie. Zo is er in Missing Persons Noordzee een samenwerkingsverband ontstaan tussen de landen rond de Noordzee, om zo bijvoorbeeld eenvoudiger te kunnen samenwerken bij vermisten op zee. Verder wordt er ook informatie beschikbaar gesteld via Interpol, heeft de Cel zijn expertise al gedeeld met politiediensten in onder andere Nederland, Frankrijk, Ierland, Griekenland en Hongarije en is er regelmatig contact met verbindingsofficieren in alle lidstaten van de Europese Unie.
De internationale samenwerking via Interpol en de Europese Unie moet nog verder versterkt worden. De Cel maakt regelmatig een dossier op voor Interpol, maar dit wordt door andere landen doorgaans niet opgepikt. Hierdoor is het mogelijk dat in België als vermist geregistreerde personen ongeïdentificeerd zijn begraven in Italië. Een mogelijke oplossing zou kunnen zijn dat elke EU-lidstaat een Cel Vermiste Personen opricht, waardoor een samenwerking wordt vergemakkelijkt. Le modèle Belge wordt in Europa geprezen, maar concreet is er tot op heden niets mee gedaan.
De filosofie van Alain Remue en zijn team is:
Elke zaak is verschillend. Geen twee zaken zijn gelijk. Hij beklemtoonde in dit verband het belang van zorgvuldigheid bij het onderzoek en wijst gemakkelijke routine af. De eerste 24 uren van het onderzoek zijn cruciaal. En vooral “Zeg nooit, nooit!” Het meest ondenkbare blijkt te kunnen.
Alain Remue
Eerste Commissaris bij de Federale Gerechtelijke Politie
Diensthoofd van de Cel Vermiste Personen
62 jaar, gehuwd met Stien,
vader van Robin en Eva
Loopbaan
sinds 44 jaar politieman (Rijkswacht – sep 1978) binnen de Rijkswacht in verschillende bedieningen actief geweest o.a. 1ste Mobiele Groep GENT, Brigade GENT, Instructeur Rijkswachtschool, Bewakings- en Opsporingsbrigade GENT-Drugsectie
1993: vorming Rijkswachtofficier aan het Univ. Centrum Gent en Applicatieschool van de Rijkswacht te Brussel
1995: Luitenant, Centraal Bureau voor Opsporingen Rijkswacht, adjunct-officier Afdeling Opsporingen – Misdrijven tegen Personen
sinds sep 1995: Verantwoordelijke Officier – Diensthoofd Cel Vermiste Personen van de Federale Gerechtelijke Politie
Gespecialiseerde vormingen en functies
Diploma “Advanced Training in the Investigation of Missing and Exploited Children” (FBI Academy – Child Abduction & Serial Killer Unit, Quantico, USA, 1996)
Brevet “Disaster Victim Identification” (B)
Brevet Recherche-Management Ontvoeringen (Zutphen, NL)
Brevet “Child Abduction and Murder Investigation Training” (Vancouver, Can)
Lid IHIA – International Homicide Investigation Association
Lid “European Expert Group Missing Persons & Unidentified Human Remains”
Law Enforcement Expert DAPHNE-Project Europese Unie & Child Focus
Lid Expert Group “Missing Persons Northsea”
Docent aan de Nationale Rechercheschool van de Federale Politie en aan het IGO – Instituut voor Gerechtelijke Opleiding voor Magistraten
Member training team FBI National Center for Missing & Exploited Children, Virginia (USA) – Europese trainingen (Griekenland, Hongarije, Ierland, …)
Gastdocent aan de VUB – Multidisciplinaire Forensische Vorming
Gastdocent aan de Recherche Academie (Apeldoorn, NL)
Van oktober 2000 tot oktober 2002, voorzitter van de INTERPOL Werkgroep “Missing and Trafficking in Children”
Van oktober 2002 tot oktober 2010, Voorzitter INTERPOL “Specialist Group on Crimes against Children”
Met dank aan Alain Remue en UDLL
Blauwkruikje 