“De geboorte van de moderne kosmologie situeert zich in de beginjaren van de 20ste eeuw”, zegt theoretisch natuurkundige en kosmoloog Thomas Hertog. “Het begon met Einstein en zijn algemene relativiteitstheorie uit 1915, en Georges Lemaître trok uit die theorie verregaande kosmologische conclusies.”
“Tot in de eerste decennia van de 20ste eeuw dacht men over de kosmos als een statisch decor, weliswaar met boeiende fenomenen, maar als geheel eigenlijk vrij oninteressant – metafysisch als het ware. Einsteins relativiteitstheorie bracht de structuur en evolutie van tijd en ruimte in wisselwerking met materie en energie, waardoor het heelal tot het domein van de wetenschap ging behoren.”
“Tal van waarnemingen hebben Einsteins relativiteitstheorie intussen onderbouwd. Zo stelde Arthur Eddington in 1919 vast dat een object met grote zwaartekracht, bijvoorbeeld de zon, inderdaad de ruimte zelf kon beïnvloeden en dus ook de weg die licht door die ruimte aflegde, precies zoals Einstein voorspeld had.” – meer lezen: T. Hertog: Blauwdruk Big Bang …
Het was dus op 25 november 1915 dat Albert Einstein in de Pruisische Academie in Berlijn de finale versie voor van zijn relativiteitstheorie voorstelde. Vervolgens komt in 1927 de jonge Belgische priester en natuurkundige, Georges Lemaitre, op basis van Einsteins nieuwe theorie tot de ontdekking dat ons heelal uitdijt en haar oorsprong kent in een oerknal. Lemaitre ontketent zo een ware revolutie in ons denken over de kosmos waarin radicaal gebroken wordt met de aloude en diepgewortelde idee van een statisch heelal. Lemaitre schrijft onder meer: `the evolution of the world can be compared to a display of fireworks that has just ended; some few red wisps, ashes and smoke. Standing on a cooled cinder, we see the slow fadings of the suns, and we try to recall the vanished brilliance of the origin of the worlds.”
Einsteins formule na zijn zoektocht naar Newtons ‘agent of gravity (1687)’ :
⇓
zwaartekracht
Einsteins ‘legacy’ is dat hij Tijd en Ruimte levend, dynamisch heeft gemaakt. “Space / Time tells matter how to move; matter tells Space/Time how to curve.” In een simulatie toonde professor Hertog hoe het netwerk van de kosmos de materie in beweging brengt en hoe de materie op haar beurt de buiging van die kosmos bepaalt. Het geniale van Einstein lag niet in het rekenen – daarin moest hij zich vaak laten bijstaan – maar wel in het intuïtieve, het kneden van een kloppend wiskundig frame tot een nieuwe fysische realiteit.
Hij besprak verder in deze lezing de verwevenheid van de verschillende persoonlijke, historische en wetenschappelijke factoren die deze uitzonderlijke periode in de geschiedenis van de kosmologie vorm hebben gegeven. Hij besprak tevens de reacties van de internationale wetenschappelijke wereld ten aanzien van Lemaitres oerknalhypothese, gaande van Einsteins initiële negatieve houding tot de uiteindelijke observationele vindicatie van het oerknalmodel met de ontdekking van de kosmische achtergrondstraling in 1965, net voor Lemaitres overlijden. Tenslotte beschreef hij hoe nieuwe technologische ontwikkelingen ons vandaag toelaten om een tot op heden onbekende realm (bv. GPS ) van Einsteins theorie en Lemaitres kosmologie te exploreren.
Thomas Hertog (Leuven, 27 mei 1975) studeerde Natuurkunde aan de KU Leuven. Hij behaalde zijn doctoraat aan de Universiteit van Ca
mbridge met een proefschrift waarin hij de oorsprong van de kosmische expansie onderzoekt. Hij werkte als onderzoeker aan de Universiteit van Californie en werd fellow aan het CERN in Genève in 2005. Hertog keerde terug naar België in 2011 waar hij momenteel hoogleraar is aan het Instituut voor Theoretische Fysica van de KU Leuven.
Hertog is een internationaal gerenommeerde kosmoloog en werkt nauw samen met Stephen Hawking ( zie Terzake 1 en Terzake 2 ). Aan de KU Leuven leidt hij een onderzoeksgroep die het jonge heelal bestudeert op basis van de snaartheorie, een speculatieve theorie die potentieel geldig blijft bij de oerknal waar begrippen als ruimte en tijd hun betekenis verliezen. Hertog geeft zowel gespecialiseerde als populariserende lezingen en zijn onderzoek werd vertolkt in talloze media kanalen in binnen – en buitenland. Hertog woont met zijn vrouw en hun vier kinderen in Bousval.
Ook leuk: Speeddate Thomas Hertog – In 27 vragen naar hoofd en hart van Thomas Hertog – Campuskrant 16/12/2015 – KULeuven
Als ik mijn leeslijsten bekijk, merk ik dat de non-fictie erg ondervertegenwoordigd is. Daar wou ik met het volgende werk van 
Blauwkruikje 