Een gemiste kans? | Leuven – BesteBuren – deBuren

Wie herinnert het zich niet? Tweehonderd jaar geleden ontstond Nederbelgië: een koninkrijk onder Willem I dat zich uitstrekt van de Waddeneilanden tot Schengen. Sinds het Congres van Wenen in 1815 zijn wij officieel één land en dat vieren we dit jaar. Of … liep het niet helemaal zo? De stad Mechelen en het Vlaams-Nederlands Huis deBuren organiseren tijdens het feestjaar BesteBuren een grootschalige historische oefening onder de titel: Een gemiste kans? Omdat de beste geschiedenisleraar niet alleen feiten maar ook fictie gebruikt om zijn verhaal te vertellen, organiseren we een reeks volgens het bekende ‘Wat als …?’-stramien. Niet zoals de televisieserie maar wel zoals schrijvers, historici en andere denkers dat doen wanneer zij op een frisse manier willen kijken naar vertrouwde materie. Wat als Nederland en België al tweehonderd jaar een staat zouden delen? Hoe zouden zijn steden eruitzien? Zouden de Lage Landen in juni 2014 het wereldkampioenschap voetbal in Brazilië domineren?We vragen telkens in een andere Vlaamse of Nederlandse stad aan een interessante spreker om een antwoord te formuleren op onze fictief-historische vraag, toegespitst op de stad waar we dan zijn.

Atte Jongstra was vanavond causeur van dienst in Leuven. Hij nam ons mee langs de roerige geschiedenis van ‘ons’ koninkrijk waarin Leuven een beslissende rol blijkt te hebben gespeeld. Via de fouten van ‘onnozelaar’ Willem I leidde hij ons via de Eerste Wereldoorlog naar een van de belangrijkste mensen in het koninkrijk: zijn bloedeigen grootvader Sjouke de Vries. Wilt u weten waarom deze geboren Fries zo’n groots man was? Het had te maken met diens legendarische polsstok en ‘de draad’.

De eerste die mocht reageren op dit visioen was meteen de eerste burger van Leuven: burgemeester Louis Tobback. Vervolgens gingen Jongstra en Tobback met elkaar in gesprek onder leiding van moderator Marc Reynebeau. Tobback was aanvankelijk ontnuchterend. Jongstra’s visioen had ook zo bevlogen geklonken. Historisch fout geïnterpreteerde feiten werden wat bijgestuurd. Wederzijdse kwaaltjes en gebreken werden erkend, diversiteit in eenheid moest gekoesterd worden, vond Jongstra. We hoorden Tobback dromen van een Groot Brabant. Enkele doordenkertjes over de macht die Nederbelgië in de internationale politiek zou gehad hebben, passeerden de revue. En de argumenten over of we mekaar nu liever kwijt dan rijk geweest waren in 1831, of net niet, vlogen wat heen en weer. WO I zou ons in elk geval bespaard zijn gebleven. Leopold II en Congo zouden niet tot onze geschiedenis behoord hebben maar de onafhankelijkheidsstrijd van Nederlands Indië zou hem zijn hachje gekost hebben, vreesde Tobback. Volgens Jongstra zou dat nog wel meegevallen zijn. Beiden doorprikten tongue in cheek  elkaars aannames maar waren het er geregeld over eens dat Vlamingen en Nederlanders behoorlijk wat gemeenschappelijk hebben. Tot slot gaf de Nederlandse singer-songwriter Lucky Fonz III een miniconcert met een door hem gecomponeerd Nederbelgisch Feestlied als hoogtepunt. En wonder boven wonder speelt ook daarin een bijzondere Fries de hoofdrol … Op zondag 5 april is Oranjestad Diest aan de beurt met de Nederlandse schrijver Marc Reugebrink en burgemeester Jan Laurys. PaasBesteBuren dus!

Marc Reynebeau – K is van iedereen – De Standaard

K is van iedereen – De Standaard.

Reynebeau begint zijn column met een duidelijke stellingname: 1.2 miljard kerkelijk gedoopten heeft recht op praats bij de pauskeuze al kunnen we ons vandaag de dag de vraag stellen wat dat aantal precies inhoudt aan engagement. 

Ik lijst even de andere stellingen uit zijn betogende column op:

• Er is de diplomatiek erkende staat, de Heilige Stoel die zijn invloed kan doen gelden op wie niet tot die Kerk behoren.
• En er is de geschiedenis: een aanzienlijk deel van de wereld is een product van de christelijke traditie. Het katholicisme is daarom een beetje van iedereen.
• Er zijn twee kanten aan de Kerk: een religieuze en een wereldse. 
• De redenen van de verwijdering, in België althans, zijn bekend.
• Opvattingen in de Kerk ontstaan op autoritaire manier.
• Intern bestaat er een verschil tussen de high church en de low church.
• Er is een grote kloof tussen religieuze organisatie en cultureel erfgoed.
• Deze verscheurdheid opent de weg naar een utopische idee: de radicale scheiding.
• Met haar eeuwenoude ervaring zou de high church als ‘een superuniversiteit’ het brede middenveld kunnen gaan inspireren, onafhankelijk van geloof, politiek of economie. Het Vaticaan, een staat van Filosofen Zonder Grenzen.
• Een paus voor de religieuze orthodoxie; een curator voor de wereldse afdeling.

Nou, nou! Ik sta echt te kijken van zoveel boude ideeën. Met het uitgangspunt ben ik het alvast eens :  K is van iedereen. Eenheid in verscheidenheid. Diversiteit vergroot de levensvatbaarheid van de K en voorkomt de bloedarmoede waaraan ze in onze contreien momenteel ten prooi is. Dat men de zorg voor het wereldlijke aan een rector of curator zou moeten overdragen, lijkt me geen kwade idee. Dat de religieuze organisatie daar wel bij zou varen, ook daar kan ik inkomen. Het Anglicaanse onderscheid tussen high en low church is historisch gegroeid en heeft naar mijn bescheiden mening vooral te maken met de autoritaire manier waarop in de K de opvattingen in het verleden ontstonden. Een K die zich daarentegen op natuurlijke manier aanpast aan de omgeving waarin ze ontstaat of zich bevindt, wat kan daar  tegen zijn? Juist dat lijkt me een voorwaarde voor haar levensvatbaarheid. Het Vaticaan, een plek voor de Meesters Zonder Grenzen, de theoretici van de Weg. Aanvaardbaar. En de practici van de Weg? Bestaat tussen die beiden eveneens een grote kloof in de K ? “Ik ben de Weg, de Waarheid en het Leven” is dit een weg om niet te volgen? K is ontegensprekelijk van iedereen! Al ooit beter en blijmoediger nieuws gelezen?

Vlaanderens ‘woord van het jaar 2012’ denigrerend?

Woordenboekenmaker Van Dale heeft het  Woord van het jaar 2012 bekend gemaakt. Voor Vlaanderen is het ‘frietchinees’ en voor Nederland ‘project X-feest’. Het is de uitkomst van een verkiezing waaraan ruim 22.000 Nederlandstaligen meededen.

Frietchinees is de benaming voor een Aziatische frituurhouder; een fenomeen dat in Vlaanderen steeds vaker voorkomt. Project X-feest verwijst naar een feest dat op een sociaal medium wordt aangekondigd en waarop onbedoeld vele duizenden mensen afkomen. Beide woorden zullen worden opgenomen in de nieuwe editie van de ‘dikke Van Dale’. Bron: Commissie Cultureel Verdrag Vlaanderen Nederland

Sfeer is niet goed

‘Het is allicht niet anders met de frietchinees. Dat zo’n term ontstaat, geeft aan dat het ons kennelijk wel degelijk wat uitmaakt welke de etnische afkomst is van de goede ziel die onze frieten bakt. (Waarom eigenlijk?) Nochtans staan allochtonen van een ons meer vertrouwd type al veel langer achter de frituurpan, zonder dat we de moeite namen om een term als bijvoorbeeld frietmarokkaan voor hen te verzinnen. (Waarom niet eigenlijk?)

Dat ligt dus anders wanneer Chinezen zich aan het frituren zetten. Waarom? Misschien zien we de frietchinees ook als een zoveelste teken dat de ondergang nabij moet zijn. Eerst pikten de Chinezen het ons vertrouwde fabriekswerk in, nu verjagen ze ons (of toch alvast ons personeel) uit een volgend, zo mogelijk nog meer volkseigen bastion, het frietkot. Ziedaar het Gele Gevaar in zijn nieuwste verschijningsvorm. Zoals de Maya-profetie toch ook maar de jongste remake is van een bekend, diep in ons geworteld archetype, dat van de apocalyps.

Als dat klopt, moet dit betekenen dat we zo verslaafd zijn aan slecht nieuws, dat we er actief naar op zoek gaan. Er bestaat tenslotte ook zoiets als een economie van het pessimisme: als er vraag is naar doemdenken, blijkt het uit voorraad leverbaar te zijn. Als de onzin van Nostradamus of de millenniumbug geen reden tot zwartkijkerij bieden, zoals aan het eind van de vorige eeuw het geval was, zullen de Maya’s of de frietchinees die wel bezorgen.

Slecht nieuws vinden we dan ook, paradoxaal genoeg, zeer geruststellend. Want de mens gelooft niet zozeer wat waar is, maar wat hij wil geloven. Feiten voelen pas comfortabel aan als ze overeenstemmen met onze perceptie, met wat we al denken. We zijn er dus niet op uit om geïnformeerd te worden, wel om in onze overtuigingen te worden bevestigd en gesterkt. We zijn verrekte gelijkhebbers.’

via Sfeer is niet goed – De Standaard.

Ik heb me meer dan verbaasd over Marc Reynebeaus Column in De Standaard van 19/12/2012. Ons ‘woord van het jaar’ zou behalve gemoedelijk ook wat denigrerend zijn. Zo’n woord is niet echt belangrijk, lees ik verder, het gaat slechts om een gezelschapsspelletje waarmee we worden lastiggevallen. Maar toch … onze columnist ziet er een duidelijk teken in van onze verslaving aan zwartkijkerij, doemdenken, pessimisme. Het maakt deel uit van onze hang naar apocalytische visioenen. Neen toch! Dat onze Aziatische vrienden dit gat in de markt ontdekt hebben, zou wel eens de duurzaamheid van onze frietkramen – friterieën  kunnen gaan betekenen. Overigens nu hebben we de keuze tussen gezellig met z’n allen naar de wokchinees, de snelle hap van de afhaalchinees of langs bij de frietchinees. Dat onze Marokkaanse medemensen op die manier Van Dale niet haalden, heeft wellicht te maken met het feit dat ze niet zo talrijk in aantal zijn. En al lezend dacht ik aan de Belgen in New York, de wafelbelgen. Toegegeven ze proberen er geen volkseigen bastion in te palmen en zijn wellicht ook (nog) niet talrijk. Toch hebben z’er een streetfood-gat-in-de-markt  ontdekt. Een mens moet zich staande houden ook en vooral wanneer hij in een smeltkroes van culturen terecht komt, niet? Neen, neen … de sfeer zit wel goed hier in Vlaanderen. Koosjer, halal, veggie, Aziatisch of terroir, we lusten het allemaal. En als onze Aziatische medeburgers ‘de kunst van het friet bakken’ onder de knie hebben, zullen die Belgische frietjes ons niet minder smaken. Zo zijn wij, Marc Reynebeau. Toch?