Vesalius. Het lichaam in beeld – Museum M – Leuven*****

image_previewVesalius (1514-2014) kruipt dit najaar onder de huid in Leuven. Geen aandacht besteden aan wat deze briljante Leuvense Alumnus bewerkstelligde, leek me onmogelijk. Als je dan de kans geboden wordt om aan een gegidste nocturne in Museum M deel te nemen, is dat natuurlijk mooi meegenomen. En het moet gezegd, de man kwam echt uit de verf gedurende deze rondleiding in ‘Vesalius. Het lichaam in beeld’. Zijn baanbrekend werk, een zevendelig boek over de bouw van het menselijk lichaam, vastgelegd in ‘De Humanis Corporis Fabrica’ – hij was toen amper 28 – veroorzaakte in 1543 een revolutie in de medische en culturele wereld. De prachtige illustraties in dit boek – uitvergroot aangebracht langs de wanden van de eerste zaal – komen vermoedelijk uit het atelier van de Italiaanse topkunstenaar Titiaan.  Vesalius groeide – mede door een piratenpublicatie van zijn werk – uit tot het symbool van de vooruitgang in de renaissance. In een bijlage van Museum M  wordt hij ‘De godfather van de moderne geneeskunde’ genoemd en dat heeft zo zijn redenen. Aan lijken komen voor zijn dissecties was in die dagen een heikele onderneming, vooral als je ook de ziel wou gaan zoeken in dat lichaam, hield de Inquisitie je scherp in de gaten. Live dissecties in anatomische theaters groeiden uit tot spektakels. M bouwde een anatomisch theater na waar de bezoeker de sfeer van een echte dissectie kan meemaken dankzij de animatie en het lichtspel van de Leuvense visual artist, Filip Sterckx. Anatomische musea beginnen opmars te maken  door het aanhoudend tekort  aan lijken: wassen en papier-maché beelden dienen als didactisch materiaal maar zijn ook schokkend en sensueel. Een nieuw schoonheidsideaal wordt geboren. M haalde o.a. de Dresdener Glazen Man naar Leuven. Wellicht zijn laatste reis  wegens het gevaar van onherstelbare schade. Vijfhonderd jaar evolutie in de medische beeldvorming kreeg eveneens een plaats in de tentoonstelling: de 3D-modellen geven de bezoeker een inkijk in de geneeskunde van de toekomst.

Markus Schinwald (°1973, Salzburg) in 5 zalen en 5 sferen, _DSC6954_optieconfronteerde ons met de plaats van de mens in de wereld. Hij is vooral geïnteresseerd in de mogelijkheden en de beperkingen van het menselijk lichaam. Hij onderzoekt hoe iedereen, fysiek en mentaal, gestuurd of beperkt wordt door een cultureel kader, door gewoontes en gebruiken, door emoties of trauma’s of door de ruimte rondom hem. Vooral zijn filminstallatie Orient (2011), de marionetten in Herrieschoppers (2013), het Beweeglijke en bewegingloze van de antropomorfe tafelpoten op acht meter hoge palen en zijn Muren in beweging, die de bezoeker uitnodigen om de tentoonstellingsarchitectuur te manipuleren door de muren te verplaatsen en zo telkens andere configuraties samen te stellen, bleven me bij. Deze laatste is een monumentale versie van één van zijn aquaria. Hier mogen de mensvisjes of vismensjes de aquariumruimte verkennen. Grappig, zijn schijnbaar sereen werk heeft niet zelden een slapstickeffect.

Meer info: www.vesaliusleuven.be en Markus Schinwald – Hedendaagse Kunst De eerste tentoonstelling loopt nog tot 18 januari 2015; de tweede tot 8 februari 2015.