Bladval – Mustafa Kör | Dichter des Vaderlands

Bladval

 

Bij dit voortijdige afscheid
speelt alles naast de maat
kraaiende hanen, kinderkoren, mijn hartslag

 

Je had een raam
dat uitkeek over de daken
en velden van een Vlaams dorp
op heldere dagen de pieken van de hoofdstad

 

Je wilde bestaan
Hing je overjas in een ver oord
waarvan niemand had gehoord

 

Wat zou het dan
dat er vrede heerst
of de oogst goed is

 

Herinneringen aan
alles draagt er het parfum van
iets bloemigs met de herfst erin

 

De straatkatten
het meisje van tegenover
iedereen kent je naam
en geschiedenis van schreeuw tot zucht
je bent hier
broer, vriend, buur, kind van allen

 

Als bladval in mei
daalt je geur over dorp en veld
voortijdig

 

Mustafa Kör

in GEDICHTEN MUSTAFA KÖR / 
Dichter des Vaderlands 

Inzetten op de preventie van zelfdoding is van levensbelang. Daarom wordt er op 10 september, Werelddag Suïcidepreventie, wereldwijd aandacht gevraagd voor dit thema. Zelfdoding treft tal van mensen. Op 10 september tonen we massaal onze betrokkenheid en steun aan elk van hen. Die dag vragen de organisaties achter Zelfmoord1813 en al hun partners wereldwijd om meer aandacht te besteden aan de preventie van zelfdoding.

België hoort bij de Europese lidstaten die kampen met hoge suïcidecijfers: het Belgisch suïcidecijfer ligt 1,5 keer hoger dan het gemiddelde binnen de Europese Unie.

Mustafa Kör wil via zijn tweede Gedicht des Vaderlands aandacht vragen voor de te hoge suïcidecijfers. Hij wil iedereen aanzetten om te helpen om het thema zelfmoordpreventie onder de aandacht te brengen. Ook jij kan helpen! Toon je betrokkenheid, communiceer zorgvuldig over dit thema én zorg goed voor jezelf en voor elkaar. Via deze website lees je aan welke acties je kunt deelnemen.

Hier lees je het gedicht ‘Bladval‘.
Vertaling naar het Frans: Pierre Geron in samenwerking met Katelijne De Vuyst en Danielle Losman.
Vertaling naar het Duits: Isabel Hessel


In Nerderland gaf Dichter des Vaderlands Anne Vegter het stokje door aan Ester Naomi Perquin

  foto: Lenny Oosterwijk

“Haar scherpe geest, creatieve persoonlijkheid en grote taalgevoel maken haar tot de ideale Dichter des Vaderlands voor de periode 2017-2019 en de gedroomde opvolger van Anne Vegter, Ramsey Nasr, Driek van Wissen en Gerrit Komrij.” – commissie Dichter des Vaderlands

Perquin heeft een grote kennis van het literaire veld, die haar bij uitstek geschikt maakt als ambassadeur van de poëzie in Nederland. Zo was zij stadsdichter te Rotterdam en redacteur van het literair tijdschrift Tirade, ze stelde de Poëziekalender van Uitgeverij Van Oorschot samen en is redacteur en mede-presentator van De Nacht van de Poëzie. Ze schreef columns voor De Groene Amsterdammer en NRC en is de vrijdagpresentator van het VPRO-programma Nooit meer slapen op Radio 1. Het engagement van de nieuwe Dichter des Vaderlands beperkt zich echter niet tot de poëzie of de literatuur: zo schreef zij bijvoorbeeld twee jaar geleden de uitgangspuntennota voor het Rotterdamse cultuurbeleid.

Ze excelleert evenzeer in ogenschijnlijk lichte observaties als in verhalende poëzie, zoals ze met haar bundel Celinspecties laat zien. De gedichten daarin zijn haar portretten van de gedetineerden met wie ze als gevangenisbewaarder jarenlang werkte.

Een veelzijdige commissie, bestaande uit Abdelkader Benali, Kees van Kooten, Janita Monna, Mirjam van Hengel, Jeroen van Kan en Arjen Fortuin, heeft zich in oktober van het afgelopen jaar op initiatief van NRC en Poetry International gebogen over de vraag wie een geschikte opvolger van Anne Vegter zou kunnen zijn. Geen sinecure, gezien de indrukwekkende wijze waarop Vegter deze functie de afgelopen jaren gestalte gaf. Er werd gezocht naar een dichter die zowel in het poëziecircuit als daarbuiten wordt erkend, die in staat is een breed publiek enthousiast te maken voor poëzie, die communicatief en gedreven is, initiatieven neemt, iemand die makkelijk omgaat met de media en zich thuis voelt op een podium. Het is dan ook met groot enthousiasme en trots dat wij u Ester Naomi Perquin presenteren als de nieuwe Dichter des Vaderlands.

Ester Naomi Perquin in NRC: Soms lijkt poëzie een geslachtsziekte.

Alles wat we hebben is humor – Jens Meijen – Jonge Dichter des Vaderlands

foto: humo

Bij haar aanstelling tot Dichter des Vaderlands begin vorig jaar lanceerde Laurence Vielle meteen een oproep aan de jonge dichters van ons land om met haar mee te schrijven. Enkele maanden later kwamen tien Nederlandstalige en tien Franstalige finalisten in Théâtre Poème 2 in Brussel hun werk voordragen. Aan Franstalige kant kreeg Antoine Vermeersch de titel van Jonge Dichter des Vaderlands, Jens Meijen, student taal- en letterkunde aan de KU Leuven, was de Nederlandstalige laureaat. Andere gedichten van Jens Meijen zijn EnjambementenBelgië en Durf twijfelen aan de toekomst.

Alles wat we hebben is humor.

Wanneer de wereld onder water staat
of dorre bomen in het zand
spontaan ontbranden
kunnen we niets anders dan lachen
om onszelf.

Ook nu:
Sidder van de opgeblonken blaaskaak
met getuite lippen en oranje hangende vleeswangen.
Zijn grootste angst: een wegwaaiend toupetje.
Merk op hoe hij net een kikker is die zijn kroost toekwaakt,
een vis die bijna in een hengel bijt,
en pers er toch een glimlach uit.

Kijk naar zij die leven van haat:
met ogen als braambessen, hersenen als krijtrotsen, tongen als tonijnsteaks.
Drink hun woorden
en proest ze uit in hun gezicht:
het gif zal parelen in hun baard of op hun kale hoofd.
En ze zullen lijken op grote bedauwde bladeren,
kleine katalpa’s in de ochtend, makke orka’s op het droge.
Speel, daag uit, ontkracht.
Humor is
wat zij niet hebben.

Ga naar buiten, in de gloed van de schuine splitsende zon.
Wijs naar de wolken en noem ze bloemkool met cocktailsaus.
Wijs naar de huizen in de buurt en noem ze luciferdoosjes of vlinderpoppen.
Wijs naar de honden op de stoep en noem ze neushoorns.
Wijs stiekem ook naar de fietsers en noem ze glibberige paarden of schimmen in fluovestjes.
Denk ten slotte aan de kikkers en de orka’s in de wereld,
en onthoud: zij kunnen dit niet.
Zij vrezen de kracht van relativering, het besef dat alles anders kan.
Lach, en de straatlampen fonkelen als kerstlichtjes, de verkeersborden wiegen als zonnebloemen.
Lach tot er niets anders bestaat dan longen en een lijf
en weet: dit is waar zij bang voor zijn.

Jens Meijen

in POËZIEWEDSTRIJD JONGE DICHTER DES VADERLANDS 26 JAN 2017

Tracasse – Laurence Vielle – Dichter des Vaderlands

Onze (Franstalige) Dichter des Vaderlands Laurence Vielle publiceerde op Gedichtendag een nieuw gedicht, als laatste nieuwjaarswens. Met dit gedicht wil zij tevens aandacht genereren voor het project ‘Douche Flux’ dichtbij station Brussel-Zuid.

Laatste nieuwjaarswens.
er zou/ zal een gebouw
komen midden in de stad
waar de thuislozen onderdak vinden
op zijn minst 400 of 500 thuislozen.
Zo is er het project ‘Douche Flux’ dichtbij station Brussel-Zuid
dat we in deze rijpdagen zeker moeten steunen.

De handschoenentijd is begonnen
handschoenen van voorbijgangers
geen nood zegt Momo
op het terras van de Union
het is handschoenentijd
eenzame handschoenen handschoenen voor niemand
dode bladeren op de grijze plavuizen
open handen van de arme sukkelaars
opgerold in de holte van de portieken
de wensen uitgerafeld
in het witte ochtendkrieken
elektrische lichtjes doven uit
op weg naar school
verloren handen van de bedelaars
verkleumd op het asfalt
voor iedere handschoen verloren
een bericht gezaaid
in de buik van de winter
het is handschoenentijd
handschoenen van voorbijgangers
wensen van de breekbaarste mensen
zeg geef mij onderdak
een dak geef mij onderdak
om niet van kou te creperen
een onderdak waar ik kan zitten
waar ik kan eten
waar ik mij kan ontlasten
een onderdak waar ik mijn moeë plunje
kan wassen
mijn zere lijf
een dak ja een dak
doe toch iets
jij
voor mij
maak je niet uit de voeten
geef mij onderdak
of ik word
een wrak
kijk me aan
ik heb het koud

Laurence Vielle

[Nederlandse vertaling: Vertalerscollectief van Passa Porta, 2016]

Rotown magic – Jules Deelder

Justus Anton (Jules) Deelder (Rotterdam, 24 november 1944) is een Nederlandse dichter, voordrachtskunstenaar of performer en schrijver. Deelder heeft een opvallende presentatie en men noemt hem soms ook wel de “De nachtburgemeester van Rotterdam.” Hij gaat onveranderd gekleed in een zwart maatpak, draagt zijn zwart geverfde haar altoos achterovergekamd en hij heeft op zijn kin een smal sikje en op zijn neus vaak een kunstzinnige bril. Het tijdschrift Esquire koos hem in 2010 als de ‘Best geklede man’ in het 20-jarig bestaan van het tijdschrift, zo lezen we op Wikipedia. Deelder schreef het Poëziegeschenk 2017 en ter gelegenheid van de Poëzieweek schreef Nederland een wedstrijd uit voor de beste Deelder-imitatie. Deelnemers aan de wedstrijd wordt gevraagd een gedicht uit het poëziegeschenk Rotterdamse kost (of een ander gedicht) van Jules Deelder voor te lezen op z’n Jules. Het gaat erom de Rotterdamse tongval van Deelder te laten klinken en het voorlezen op te leuken met onmiskenbare Jules items zoals bril, zwarte nagellak en hoed en dan je imitatie te delen met #odeaanDeelder op Twitter en Facebook. De mooiste voordracht van Deelder wint eeuwige roem plus een gesigneerd exemplaar van Rotterdamse kost.

Zo bracht Lee Towers zijn ode aan Jules Deelder:

Rotown magic

Rotterdam is niet te filmen
De beelden wisselen te snel
Rotterdam heeft geen verleden
en geen enkele trapgevèl

Rotterdam is niet romantisch
heeft geen tijd voor flauwekul
is niet vatbaar voor suggesties
luistert niet naar slap gelul

’t Is niet camera-gevoelig
lijkt niet mooier dan het is
Het ligt vierkant hoog en hoekig
gekanteld in het tegenlicht

Rotterdam is geen illusie
door de camera gewekt
Rotterdam is niet te filmen
Rotterdam is vééls te ècht

Jules Deelder

De taal vrijgekapt in ‘Sculpturen’

Vlaams dichter Roland Jooris (°1936) bij de eerste cellosuite van Bach:

Solo

Je slikt je zingen in

Je kijkt naar wat je meent
te weten

Een onthutst gerucht
komt uit vervagen
tevoorschijn

Het onmogelijk absolute
ligt eigenzinnig op de punt
van je tong

Alsof op een cello
schrijnt
verbeten schor
je hardnekkige
geslotenheid

uit: Sculpturen. Een keuze uit het werk, 124 blz., Poëziecentrum, 2014

jooris_cover_250x404Sculpturen verbeeldt de zoektocht van de dichter naar de onvermoede mogelijkheden van de taal. Die wordt al te vaak slechts gebruikt om over de wereld te praten, een gebruiksfunctie die ze verliest in de gedichten van Jooris. Door de anekdotiek weg te houwen uit zijn poëzie, door de metaforiek heel vaak weg te polijsten en door het begrippenarsenaal dat grotendeels uit abstracte termen bestaat, wordt de taal ‘vrijgekapt’, dat wil zeggen: grotendeels – want volledig blijkt onmogelijk – losgemaakt van de referentialiteit. Dat maakt dat dit een poëzie is die niet langer de werkelijkheid afbeeldt, maar die zelf een wereld oproept. Niet de concrete realiteit, maar een werkelijkheid die vaak verborgen blijft onder de oppervlakte. De poëzie van Jooris gaat dus niet zozeer om zien dan wel over inzien. Geen neorealist die de werkelijkheid in taal tracht te vatten, maar een metafysisch dichter die met taal de onzichtbare wereld vatbaar maakt.’ – Carl De Strycker, directeur van het poëziecentrum, publicist en wetenschappelijk medewerker aan de Universteit Gent.

Stem Voor je favoriete gedicht! – 5

nachoem_wijnberg

Nachoem M. Wijnberg is de laatste in de rij van de 5 dichters die dingen naar de Herman De Coninckprijs 2017, de winnaar kennen we op 24 januari. 5 gedichten dingen naar een ereplaats op de Gedichtendagposter. Wat is jouw favoriet? Doe mee en maak kans op een boekencheque of een uitnodiging voor twee om de prijsuitreiking bij te wonen in de Arenbergschouwburg in A’werpen.

Stem en win!

%d bloggers liken dit: