Het kraken van de maan | t,arsenaal | Mechelen*****

het-kraken-van-de-maan-afficheSoms heeft de liefde een breekijzer nodig. Soms gaat de liefde vanzelf. Drie vrouwen. Een jonge vrouw neemt afscheid van haar vriend en spuwt een laatste keer haar gal. Een tweede vrouw, onvruchtbaar, onderneemt wanhopige pogingen om een kind te krijgen. Een derde vrouw, in de herfst van haar leven, grijpt haar laatste kans op de liefde. Drie momenten uit het leven van een vrouw. Drie vrouwen in een leven.

Voor Het kraken van de maan gaat Michael De Cock aan de slag met een aantal oerthema’s. Liefde, vruchtbaarheid, bedrog en wraak. Thema’s die van oudsher gestalte krijgen in vrouwenfiguren.

In de Griekse mythologie is sprake van drie wraakgodinnen, de Furiën. Hun haar bestond uit slangen. Uit hun ogen droop bloed. De Bijbelse Sara, vrouw van Abraham, was onvruchtbaar. Om haar man een kind te schenken, leende ze hem haar slavin.

Met deze eeuwenoude Grote Verhalen in het achterhoofd schetst De Cock drie hedendaagse vrouwen op een kantelpunt. Het zou uw buurvrouw kunnen zijn, die de maan hoort kraken.

Zo bereidt de infobrochure de toeschouwer voor op  Het kraken van de maan  in  t,arsenaal,  Mechelen.

De maan, staat in de scenografie (Kathleen Vinck) en de songtekstkeuze  van het stuk, voor het matriarchale, vrouwelijke principe, voor het gemoed, de gevoelens, de onbewuste en instinctieve reacties. Soms kraakt die maan en moeten er harde noten gekraakt worden: ‘Hoe raar is dat?’ ‘Hoe ziek is dat?’ De projectie van een maanoppervlak op een rechtopstaande, scenehoge, verrolbare cirkel  en op een podiumbrede achterwand brengt het publiek, samen met de soundscapes (Rudi Gentbrugge), in de kosmische, universele sfeer van het ondermaanse.

Sophie Derijcke, de onvruchtbare Sara met naar het einde toe wraakzuchtige Medea-overwegingen, steekt van wal met een meesterlijke vertolking  van  ‘I am a fool to want you’ (Frank Sinatra/Billie Holiday/Bob Dylan) voor de croonersmicrfoon. Op de maancirkel, een projectie  van een draaiende COLUMBIA  LP. Marlies Bosmans, aanvankelijk wat zenuwachtig op haar eerste  premièreavond  maar doorheen het stuk bijzonder overtuigend, schittert als de jongste van de drie furiën in haar eerste grote rol als ongelukkige, bedrogen verliefde met een wraakdroom. Billie (naar Billie Holiday) de naam van de baby die ze liet weghalen na haar spaakgelopen relatie.  En last not least Chris Lomme, de eminence grise van het Vlaamse theater, in de rol van een om de tuin geleide oudere dame, verliefd op haar 24/24 beschikbare loodgieter Raoul, die graag mambo en jive danst en haar begeerte weer even doet ontvlammen maar met wie ze eens te meer een ‘verrotte klootzak’ heeft binnengehaald. De Vlaamse diva bespeelt haar publiek con brio door haar afgemeten spreektempo.

Het kantelpunt  in hun leven of  ‘het kraken van de maan’ verbindt de vrouwen onderling. Het zouden drie fases uit één en hetzelfde vrouwenleven kunnen zijn. Fases waarin ‘een vrouw’ steeds opnieuw in de foute relaties terechtkomt, steeds weer foute beslissingen maakt en zich bewust wordt van de waarheid dat ‘de mens de organisator is van zijn eigen ongeluk’.

De acteerprestaties van de drie dames, uitgedost in stijlvolle (geïnspireerd op Amie Winehouse ?) kostuums van Myriam Van Gucht, begeesteren, trekken de toeschouwer binnen in het geleden leed en in het bewustzijn van deze drie ongelukkige vrouwenzielen. Dat bij dit stuk de choreografe  Bahar Temiz haar bewegingsadvies gaf, tilde het stuk ongetwijfeld op tot een kijkervaring die tot in de ‘stills’ als een prachtig artistiek geheel overkwam.

Een absolute must see!

Meer info: www.tarsenaal.be

Reizen Jihad – sincollectief, monty kultuurfaktorij en t,arsenaal – Mechelen****

ReizenJihad_Scenefoto-7-(c)-StefDepover
foto: stef depover – t,arsenaal

De auteur

De Vlaams-Marokkaanse schrijver Fikry El Azzouzi (1978, Sint-Niklaas) krijgt de 65ste Arkprijs van het Vrije Woord op 13 mei voor zijn toneelstuk Reizen Jihad (over Syriëstrijders) en zijn roman Drarrie in de nacht (over hangjongeren), die in 2014 bij uitgeverij Vrijdag verscheen. Drarrie in de nacht stond op de longlist van de Gouden Boekenuil en maakt nog altijd kans op de E. du Perronprijs voor personen of instellingen die met een cultuuruiting in brede zin een bijdrage leveren aan de multiculturele samenleving (uitreiking op 2 april). In 2010 debuteerde El Azzouzi met Het Schapenfeest (Van Gennep), in 2013 verscheen bij Vrijdag de novelle De handen van Fatma.

Het toneelstuk Reizen Jihad, nu te zien in de Vlaamse theaters, is een coproductie van ’t Arsenaal, Monty en Sin-Collectief, een gezelschap dat El Azzouzi mee oprichtte. Door zijn actuele thematiek kreeg het stuk al veel aandacht in de pers (De MorgenFocus Knack, VRT-journaal). Eerder schreef El Azzouzi al drie andere toneelstukken. […] De Arkprijs is meer dan zestig jaar geleden opgericht nadat aan Marnix Gijsen een literaire prijs was geweigerd omdat zijn genomineerde boek destijds in katholieke kringen als aanstootgevend werd bestempeld.

In de loop der jaren is de Arkprijs meer dan een louter literaire bekroning geworden, al worden laureaten nog altijd beoordeeld op de (literaire) kwaliteiten van hun teksten. De Arkprijs bekroont ‘een dwarsligger, een eigenzinnig mens, een consequent voorvechter van een open en kritiseerbaar debat’, die bij het hanteren van het vrije woord ‘zijn nek moet hebben uitgestoken’ (vetjes, BK).1

Het stuk

Reizen Jihad is een familiekroniek die zich afspeelt in de stad. Kersje, een jonge vlaamse bekeerlinge, vertrekt naar Syrië om te strijden. Haar familie is onthutst: Hoe kon dit gebeuren? Waarom wil zij in een vreemd land oorlog voeren?

In Reizen Jihad linkt SINCOLLECTIEF de Syriëstrijders met andere idealistische zeloten in verleden en heden: Oostfronters, Nicaragua-, Franco-, pro-Poetin, pro-Israëlstrijders etc…Ze wilt het verhaal vertellen én begrijpen van jonge Belgen die naar het front vertrekken op zoek naar heldendom. Romantische zielen, avonturiers of een bende idioten?

Reizen Jihad is een project rond identiteit en extreme idealen, vertrekkend vanuit het actuele gegeven van de Syrië-strijders. SINCOLLECTIEF wil het debat verder opentrekken naar de gevolgen van mentale gijzeling in een ongelijkwaardige maatschappij. 2

tekst: Fikry El Azzouzi | regie: Junior Mthombeni | spel: Said Boumazoughe, Michael De Cock, Hilde Van haesendonck en Rashif El Kaoui | dans: Joffrey Anane en Sara Golijanin | bewegingsadvies: Michiel Alberts | muziek: Cesar Janssens | zang: Hassan Boufous | videoartist: Kristof Bilsen | scenografie: Stef Depover| productie: Nadia Benabdessamad en Ikram Aoulad | research/dramaturgie: Fikry El Azzouzi en Nadia Benabdessamad | coproductie: t, arsenaal mechelen en Monty Kultuurfaktorij | met de steun van de Vlaamse Gemeenschap.

De recensenten

Reizen Jihad verdeelt, zet aan het denken, doet twijfelen, suggereert antwoorden, mept en zalft en is maatschappelijk verdomd noodzakelijk. Maar, het had als theatervoorstelling nog krachtiger geweest zonder die te expliciete beelden. – Els Van Steenberghe – Knack Focus

Eclecticisme heeft altijd gewezen op een schuivend tijdsgewricht. Hier is het gek om te zien dat de Vlaamse bloedlijn in het stuk minder raakt dan alle andere invloeden in verbeelding, zegging en spel. Ook als publiek besef je: Reizen Jihad is een inburgeringscursus voor klassieke kijkers. Er si een bredere wereld dan wat media en theater ons altijd presenteren. –  Wouter Hillaert – De Standaard

Zaman Vandaag sprak met schrijver Fikry el Azzouzi, producente Nadia Benabdessamad en regisseur Junior Mthombeni. Een gesprek over verbinding, maatschappelijk engagement en mentale flexibiliteit. Maar ook over de kleurloosheid van de Syrië-strijders en het aantal uren in een jaar.- Inge Poelmans – Zaman Vandaag

Na de voorstelling bleef ik achter met een wauw-gevoel en een groot deel van het publiek zal dat beamen. ‘Reizen Jihad’ is theater waar Vlaanderen en bij uitbreiding de rest van Europa nood aan heeft. Fris, vernieuwend en knal in je gezicht. – Kifkif – Siska Hoebeeck

Volgens Patrick De Groote, organisator van Zomer van Antwerpen en Sfinks, heeft een zekere elite het theater gerecupereerd in onze contreien. “ In Vlaanderen is er een culturele elite die bepaalt wat cultuur is en wat niet. Ik reis veel en ik zie dit theater ook vaak in andere landen. Theater zoals dit, noem het zoals je wilt: in your face, direct … is zo oud als de straat. Ik vind dat we de scheidslijn verkeerd trekken. Dit goed vinden heeft niets te maken met opleiding of kleur … of wat dan ook, maar alles met openheid in het kijken. Er is in deze tijd echt nood aan deze nieuwe, open vormen,” aldus De Grootte – Katrien V. – dewereldmorgen.be

Een ijzersterke tekst belicht de problematiek vanuit socio-psychologische en economische context. Het thema radicalisering wordt tegen het licht van de wereldgeschiedenis gehouden en maakt zo het universele karakter maar vooral de complexe dynamiek van het fenomeen duidelijk. Krachtig klank- en beeldmateriaal, nu eens poëtisch dan weer uit de Syrische oorlogsrealiteit, en een sober decor – vier ijzeren klaslessenaartjes (!) en stoelen op een verhoogd podium; een plankenvloer aan de voet van het podium – trekt alle aandacht naar de tekstzegging. Het saccaderende, indoctrinerende spreekkoor van de acteurs vormt een scherp contrast met de bewegingloze, zwijgende, muezzin die tweemaal zingend oproept tot … ? De slotscène beklijft: acteurs voeren een rituele wassing in klei en bloed uit. De achtergrondbeelden suggereren een vulkaaneruptie, een brandende hel. Twee figuren in witte maillots kruipen langzaam uit de podiumklei en sneuvelen dansend als marionetten. Wat in ‘Reizen Jihad’ gezegd wordt, ondersteund door betekenisvolle theatrale middelen, confronteert, bezorgt kippenvel, komt aan. Een keiharde voorstelling die blijft nazinderen. – Blauwkruikje

1 onserfdeel.be

2  tarsenaal.be

Kreutzersonate, Als het verlangen maar stopt – t,arsenaal – Mechelen*****

imagesIn Kreutzersonate, Als het verlangen maar stopt, slepen acteurs en muzikanten u mee voorbij de grenzen van het woord. Twee kunstenaarskoppels kruipen onder uw huid. Acteurs Tom Van Landuyt en Angela Schijf en muzikanten Nikolaas Kende en Jolente De Maeyer drijven elkaar en u als toeschouwer tot het uiterste, zo kondigt  t,arsenaal  zijn lopende stuk aan. Nu, dat kan tellen. Genoeg om Beethovens Kreutzersonate nr 9 opus 47 aandachtiger te gaan beluisteren. Lev Tolstoj’ s novelle met de gelijknamige titel zou tot stand gekomen zijn naar aanleiding van een uitvoering van dit pianoconcert. Het had hem tot tranen toe bewogen. Kreutzersonate (1891) werd vervolgens één van Lev Tolstoj’ s meest beruchte verhalen. Het mocht lange tijd niet verschijnen en circuleerde in handschriftvorm. Omdat Tolstoj ’s vrouw er zeer veel elementen uit hun huwelijksleven in herkende, voelde zij zich door de novelle vernederd en geblameerd. Ondanks een publicatieverbod nam de ontwikkelde klasse er middels collectieve voorleessessies toch kennis van. In de novelle is Pozdnysjev een uiterst subjectieve verteller, die er radicale meningen op nahoudt over vrouwen en het huwelijk. Hij gelooft niet dat een liefdevol huwelijk mogelijk is. Hij is tegen voorbehoedsmiddelen, tegen dokters die syfilis genezen en tegen muziek, omdat al deze zaken volgens hem aanzetten tot losbandigheid. Hij pleit voor een celibatair leven.

Terug naar het stuk. Wat doet de theaterbewerking met het gegeven uit deze novelle? Karsten en Hannah hebben een goed huwelijk. Tot violiste Hannah pianist Michaël leert kennen en met hem musiceert. De intimiteit die door de muziek ontstaat, maakt Karsten gek van jaloezie. Wat we kunnen verwachten als de jaloezie alle gezond verstand verblindt,  is zo oud als het theater zelf. Michaël kruipt in Karstens hoofd als een ongeneeslijke kanker, Karsten wordt achterdochtig, hij gaat staren, haten en al denkt hij alles onder controle te hebben, de gebeurtenissen ontglippen hem en leiden naar de catastrofe: in een vlaag van jaloerse waanzin vermoordt hij Hannah. Het stuk is een slang die in haar eigen staart bijt: het begin – een luide seksscène achter de coulissen – is ook het einde. De cirkel dat eeuwigheidssymbool. In hun relatie, gebaseerd op onpersoonlijke seks, ontbreekt elk inlevingsvermogen. Hannah musiceert niet meer, haar muziek wordt niet gehoord, is slechts muzikaal behang op vernissages.Er is het kind en de egocentrische grillen van Karsten. Ze is het popje dat danst naar zijn pijpen terwijl de viool in de hoek blijft staan. Tot zij haar eigen beslissing neemt en gaat luisteren naar een recital van de pianist Michaël en in hem een zielsverwant vindt. De viool komt weer uit de hoek wanneer Michaël thuis wordt uitgenodigd om samen te musiceren. De rest voltrekt zich als een onstuitbare tragedie. Tom Van Landuyt en Angela Schijf – ook een koppel in het reële leven, beide acteurs maar tot nog toe nog nooit samen op de planken – geven een sterke acteerprestatie ten beste.

De prachtige vertolking van Beethovens Kreutzersonate als motiefstuk en nog andere stukken van Beethoven, Arvo Pärt en Bach, door het muzikale koppel Nikolaas Kende (pianist) en Jolente De Maeyer (violiste) maakt een integrerend deel uit van het stuk, wordt slechts af en toe ‘muzikaal behang’ als de aandacht van de toeschouwer naar de acteurs gaat. Soms komen piano of viool of beiden virtuoos op de voorgrond, ze worden daardoor metaforen voor de intieme artistieke vriendschap tussen Hannah en Michaël. De muziek vertolkt wat er in de relatie gaande is en overstijgt het zegbare.

Het decor is van een stijlvolle eenvoud. Op drie witte draaibare panelen wordt een zwart-wit nachtbeeld van de inkom van t,arsenaal geprojecteerd, de woning van Hannah en Karsten. De projecties van de schilderijen van kunstschilder Nicola Dinoia – op vraag van regisseur Michael De Cock voor het stuk gemaakt – volgen en echoën het verloop van hun relatie. Langs de rechterzijde van het podium een divan, links de zwarte vleugel. Het kostuumontwerp is geraffineerd. Voor Karsten – met snor en baard -een zwarte jeans, donkerblauw hemd en loopschoenen. Voor Hannah een fijne modieuze zwart-wit outfit. Het subtiele rood van haar slipje en sokken, verwijzend naar de passie die in hun relatie doodbloedt, wordt de kleur waarin de drie (!) panelen worden ondergedompeld wanneer het muzikale koppel de finale van de Kreuzersonate vertolkt.Tegelijk climax en voorbode van onheil. Karstens woede, jaloezie en achterdocht, zuivere projectie van zijn eigen verlangen tot vreemdgaan, bereikt even later zijn hoogtepunt en eindigt met de passionele moord. We horen ziekenwagen- of politiesirenes.Voor Karsten bestaat de liefde niet. Alle mannen vermoorden op één of andere manier hun vrouw, zo meent hij. Een duistere gedachte van een raadselachtige figuur.

Kreutzersonate, Als het verlangen maar stopt, brengt de eeuwigeTolstoj, in een emotioneel beklijvende en pijnlijk mooie creatie. 

Meer info over het stuk en de speeldata vindt u hier.

Scarlatti – Franz Marijnen – t,arsenaal – Mechelen****

scarlatti-600Een uitvoering van de sonates voor piano van Domenico Scarlatti neemt een onvermoede wending wanneer blijkt dat de verwarde theaterdirecteur drie evenementen op hetzelfde tijdstip heeft geboekt. Een vermaarde Italiaanse concertpianiste, een exotische kookavond met deelnemers uit Zuid-Afrika, Senegal, Iran, … en een lezing door een gelauwerde professor moraalfilosofie met als thema ‘De Vreemdeling in Onszelf’.

Het Scarlatticoncert, symbool van de Westerse klassieke elitaire cultuur wordt op clowneske wijze onderuitgehaald door een groep kookexoten die een Njam, Njam Mondiale komen presenteren. Dat leidt tot een verhitte discussie en ernstig conflict met de concertpianiste (Alexandra Oppo) die in een denigrerende vooroordelentaal de koks afbekt. Een vrouw in tsjador (Sachli Gholamalizad), gereduceerd tot zittend niets doen, op haar schoot een radio met vooraf geprogrammeerde audiocassette van de kooksessiecommentaren, houdt nadien een korte monoloog over wat haar als vrouw allemaal ontzegd wordt maar eindigt met ‘Je quitte cette macarade … .’ Waarop één van de koks: ‘Maar ik draag zoveel maskers, blijf.’ Daarna wordt de professor moraalfilosofie (Mark Vandenbos) geïntroduceerd. De rede doet haar intrede via een lezing Westerse moraalfilosofie: De Vreemdeling in Onszelf. Duidelijke verwijzing naar een werk van de Bulgaarse taalfilosofe en psychoanalytica Julia Kristeva. Op het achterplat van haar naar het Nederlands vertaalde essay Etrangérs à nous-mêmes (1988) lezen we:

‘Een vreemdeling zult gij niet onderdrukken, noch hem benauwen, want gij zijt vreemdelingen geweest in het land van Egypte.’ Het citaat stamt uit Exodus. Even tolerant waren de Grieken in hun literatuur: in Aeschylus’ De smekelingen worden vijftig vluchtelingen in de stadstaat Argos opgenomen, al betekende dat oorlog met Egypte.
De houding ten opzichte van vreemdelingen is in de loop van de westerse geschiedenis grondig veranderd: Armeniërs en joden zijn in deze eeuw vervolgd en vermoord en zelfs na die catastrofes lijkt het racisme in Europa nu weer in alle hevigheid de kop op te steken.
In dit boek bespreekt Julia Kristeva, Française van Bulgaarse origine, diepgaand de plaats van de vreemdeling in de westerse cultuur. Zij keert terug tot de bronnen van onze beschaving: tot de joodse, Griekse en vroeg-christelijke traditie. Zij zoekt in middeleeuwen en renaissance (Dante, Rabelais en Erasmus) naar denkbeelden en opvattingen en verbindt die met ideeën uit de verlichting en de romantiek. Toch schreef Kristeva geen cultuurfilosofische studie: in eerste instantie is het haar te doen om de moraal. Hoe staan wij – of dienen wij te- ten opzichte van de vreemdeling? Hoe kunnen wij een houding vinden die ons niet van onszelf vervreemdt en die tegelijkertijd rekening houdt met de vreemdheid van de ander? Kristeva vindt voor een antwoord inspriatie bij Freud, die er in zijn concept van de ‘unheimliche Fremdheit’ van uitging dat ieder mens in zijn onbewuste een vreemde is voor zichzelf. Wie die onzekerheid van de menselijk staat accepteert, zal het vreemde buiten zichzelf niet meer brandmerken.

Daar gaat het dus om in Scarlatti. Tijdens de lezing keren de rollen. De ‘multiculti kokclowns’ blijken intelligente wereldburgers die de geschiedenis van de westerse moraalfilosofie en literatuur goed kennen en … prachtig Scarlatti vertolken.

We vieren dit jaar 50 jaar migratie. De migranten hebben hun culturele, religieuze en linguistische referentiekaders met zich meegebracht en onze cultuur veranderd. Kennen we echter de vreemdeling in onszelf wel? Diegene namelijk die in contact met de andere soms ‘ver van huis is’.

Deze voorstelling houdt ons een spiegel voor die veel leuke, vaker confronterende momenten oplevert. Doorheen het hele stuk voel je Kisteva’s vrouwelijke benadering van de werkelijkheid doorklinken nl die van verwerping, verandering, opstand. Het niet erkennen van het vreemde in deze ongelukkige samenloop van omstandigheden stevent af op een catastrofe. Het oude, gesymboliseerd door de theaterdirecteur (Tuur De Weert), exponent van mannelijke orde en wet, is ten prooi aan verwarring. ‘Hoe moet het nu verder?’, vraagt hij zich in een slotmonoloog vertwijfeld af. Zijn vrouw (Hilde Van Haesendonck), mee oorzaak van de chaos, probeert te redden wat te redden valt. Franz Marijnen ziet de continuiteit echter verzekerd: een ‘vreemdeling’ (Idy Mbenge) zet zich achter de vleugel en speelt virtuoos Scarlatti. 

Een project van Franz Marijnen met een internationale cast Alexandra Oppo, Tuur De Weert, Mark Vandenbos, Aïcha Cissé, Sachli Gholamalizad, Mostafa Benkerroum,Hilde Van haesendonck, Zukisa Nante,Idy Mbengue scenografie Marcos Viñals Bassols muziek en soundscape Alain Van Zeveren kostuums Joëlle Meerbergen technische leiding en lichtontwerp Felix Goossens techniek Bas Banen, Dieter Lambrechts een productie van t,arsenaal mechelen

Gerelateerd aan dit thema is de boeiende TED-talk van de Nigeriaanse schrijfster Chimamanda Ngozi Adichie over ‘The danger of a single story’.

Generatie wereld op de planken in t,arsenaal – Mechelen

generatiewereld_eflyer_def

Een staalkaart van een opkomende generatie theatermakers die werken in het vruchtbare spanningsveld tussen lokaal en mondiaal. Vier avonden met telkens een uniek programma, van nieuwe theaterteksten in wording tot muzikale totaalspektakels.

Met vers werk van: SinCollectief, Michael Bijnens, Mauricio Ramírez, Sarah Eisa, NoMoBS, Thomas Janssens, Aïcha Cissé & Aminata Demba. [bron: generatie wereld]

Kamer 411 – Simone Vinci door t,arsenaal – Mechelen *****

downloadEen vrouw alleen in een kamer. 411. Met haar stem, met haar lichaam richt ze zich tot de man die daar niet meer is. Een woordenstroom die een reis is, een stoomtrein doorheen de enorme vlakte van herinneringen verdrongen verlangens, levensflarden. Het verhaal van een liefdesgeschiedenis, van een heel leven, dat zich telkens weer moeizaam over de paradoxen heen moet trekken, waar de spanning het hoogst is, en de inzet ook. En nu? Nu is het stil op de vlakte. Enkele foto’s als relikwieën. “Vierhonderd-en-elf” als mantra. De waarheid uitspreken, eindelijk.[bron: brochure]

Bien De Moor schittert in dit stuk met een tekst van Simone Vinci, in een bewerking  en regie van Franz Marijnen. De scenografie in handen van Marcos Viñals Bassols, is simona-vinci_kamer-411-171x279pxminimalistisch: een vierkant metalen staketsel  op een vooruitgeschoven scène waarrond het publiek  kan plaatsnemen. Een kamerbalkon met hoekpalen waarrond de hoofdpersoon zich af en toe behendig slingert. Een boksring lijkt het soms. Metaforen, blijkt later, voor het liefdesdebacle waarover de vrouw het in haar anderhalf uur durende monoloog heeft. Tegen de achterwand een kast die gedurende het spel wordt open geplooid tot een kamerbrede spiegel. Op de vloer een lichtgroene moquette. De vrouw in kamer 411 houdt het publiek een spiegel voor: ze spreekt haar – misschien wel de – naakte waarheid uit, intrigerend, verontrustend, bijzonder kwetsbaar. Dit relaas van een liefdesgeschiedenis die ten einde kwam, wordt door de buitengewoon natuurlijke acteerprestatie van Bien De Moor absolute klasse!

Meer info over speeldata en locaties vindt u hier. 

De parel – John Steinbeck – ’t Arsenaal – Mechelen****

IDe parel - John Steinbeckn ‘t ARSENAAL gaat Jos Geens dit jaar met pensioen. Dat wilden ze daar niet onopgemerkt laten voorbijgaan. Om zijn afscheid te vieren besloot hij ‘De parelvan John Steinbeck te ensceneren samen met zijn dochter Kathleen. Vader en dochter samen op de planken dus. Hij fin de carrière, zij als jonge belofte. Jaak Van Assche regisseert en Luiz Marquez tovert live muzikale klanken op de scène.

De parel van John Steinbeck vertelt over een jonge parelvisser Kito die op zekere dag een parel vindt. Dit is zijn kans om uit zijn miserabele situatie te geraken, denkt hij. Dat de parel veel waard is, weet iedereen maar de opkopers van parels willen de parel voor zo weinig mogelijk kopen. Als reactie hierop vertrekt de parelvisser samen met zijn vrouw Juana en kind Coyotito naar de grote stad waar hij denkt een hogere prijs voor zijn parel te kunnen krijgen. Hij wordt echter achtervolgd en aangevallen door het gevolg van de parelkopers. Hij beseft uiteindelijk dat de parel geen zegen was maar een vloek.

Goed tegen kwaad. Eerlijkheid tegen onrecht. Leven en dood. Cultuur en natuur. Zwart en wit. Een eerlijke vertelling, pakkend en doordringend.(Bron: brochure)

Steinbeck zelf schreef dat hij het ​​verhaal van The Pearl (1947) had geschreven om de thema’s aan te pakken van “menselijke hebzucht, materialisme, en de intrinsieke waarde van een ding.” Het is één van Steinbecks meest populaire verhalen, op grote schaal gebruikt in middelbare school klassen.

Midden op het podium een houten constructie in de vorm van een halve schelp, een hellend vlak dat tegelijk dienst doet als cirkelvormig loopplatvorm. Een oesterschelp? Binnenin op een deken zit Luiz Marquez, met zijn etnische muziekinstrumenten. Hij kondigt in het Spaans de delen van het stuk aan: het zijn er vijf net als in een klassieke tragedie. Hij draagt de warme Mexicaanse kleuren: een oranjerood jasje, witte broek en rovershoofddoekje. John Steinbeck liet zich voor zijn verhaal immers inspireren door een Mexicaans volksverhaal. Jaak Van Assche, de regisseur, leidt voice off het verhaal in. Juana (Kathleen Geens) in zwarte spijkerbroek en witte blouse, zit links op de rand van de schelp en doet, bijzonder expressief – het publiek hangt aan haar lippen – het verhaal van de schorpioenbeet waardoor Coyotito wordt getroffen. Meteen wordt hier de tegenstelling tussen rijkdom en armoede geïntroduceerd: de dokter moet komen maar is te vadsig en te lui om zich voor die arme lui in beweging te zetten. Kito (Jos Geens) blijft aanvankelijk op de achtergrond en zit rechts op de rand van de schelp.Hij neemt de mannelijke personages (dokter, pastoor, broer) voor zijn rekening. Kito draagt eveneens een wit hemd en een zwarte broek. Het is een gedramatiseerd verhaal: episch theater waarbij dialoog en monoloog elkaar afwisselen. Het live klankdecor van Marquez voert het publiek binnen in: het ruisen van de zee, in stormwind, in nachtelijke stilte met zacht sjirpende insecten, in dreigend onheil, in onraad, in heftig oplaaiende spannende gevechten. Bijzonder mooi. Wanneer Kito en Juana met Coyotito het dorp bij nacht moeten verlaten – Kito heeft een pareldief vermoord uit zelfverdediging, maar wie zal hem geloven – wordt aan het hoofdeinde van de schelp een zwart doek opgetrokken waarop een volle maan. Het verhaal jaagt verder als een tragedie: gedreven door zijn passie om de parel in de grote stad voor een hoge prijs te verkopen, gaan ze op pad maar er dienen zich nog meer dieven en rovers aan en onverwacht slaat  het noodlot onverbiddelijk toe. De parel wordt teruggeschonken aan de zee.

Een meesterlijke dramatisering en spannende vertolking van Steinbecks novelle. Vooral het jonge, aanstormende maar beheerste acteertalent van Kathleen Geens was opmerkelijk. De parel: een klassieker en een absolute aanrader.

scenografie: Stef Depover
technische leiding: Felix Goossens

In seizoen 2013-2014 zal De Parel door Vlaanderen reizen. Meer info op www.tarsenaal.be

 

%d bloggers liken dit: